Financiële positie

De begroting 2026 is een financiële vertaling van de uitgangspunten 2026 en de ontvangen meicirculaire 2025. Ten opzichte van de Actualisatie begroting 2025Raadsvoorstellen Raadsvoorstel Actualisatie Begroting 2025 Gemeente 's-Hertogenboschen de Voorjaarsnota 2026 Raadsvoorstellen Raadsvoorstel Voorjaarsnota 2026 Gemeente 's-Hertogenboschhebben zich de volgende ontwikkelingen voorgedaan (bedragen x € 1 miljoen):

Toelichting bestaand beleid

1.Meicirculaire

Met de meicirculaire is de Voorjaarsnota van het Rijk verwerkt. Conform onze bestendige gedragslijn baseren wij onze begroting op de meicirculaire. De meicirculaire komt uit op € 9,5 miljoen voordeel. Er is sprake van een voordeel op de basisgegevens (denk hierbij aan aantallen inwoners, woonruimten en aantallen bijstandsgerechtigden). Dit is een onverwachte meevaller voor onze gemeente, die ontstaat doordat deze zich verhoudingsgewijs gunstiger ontwikkelen dan het landelijk beeld. Deze meevaller verklaart uiteindelijk ook in belangrijke mate het voordelig saldo van de concept-begrotingsuitkomst 2026.

2.Vrijval volume accres in 2026

In onze meerjarenbegroting 2025 hebben we een bedrag van € 4,4 miljoen gereserveerd voor de terugval van de algemene uitkering (het ravijn). Dit bedrag valt nu vrij.

3.Loon-, prijsontwikkeling en stijgingen opbrengsten

De uitgangspunten begroting 2026 zijn zoals gebruikelijk bij de Voorjaarsnota 2026 vastgesteld. Daarbij is voor de te hanteren loonindex uitgegaan van de CEP 2025. Inmiddels is een definitieve CAO overeengekomen. Per saldo is de loonindex op basis van deze definitieve CAO lager dan bij de Voorjaarsnota is vastgesteld. Normaliter passen we dit niet aan omdat dit bij een eerstvolgende begroting weer wordt rechtgetrokken. De omvang was dit jaar echter dusdanig groot dat aanpassing aan de orde was. Voor nadere toelichting verwijzen wij u naar het onderdeel “Uitgangspunten begroting 2026 en meerjarenraming”. De loon- en prijsontwikkelingen leiden tot een nadeel van € 7,0 miljoen. De lonen zijn met 2,28% gestegen, de prijzen met 0,8%. Conform de geldende afspraken leidt dit ook tot een hogere belastingopbrengsten en hogere overige inkomsten.

4.Voorjaarsnota 2026 vanaf 2025

De effecten voor het begrotingsjaar 2026 naar aanleiding van de voorstellen nieuw beleid vanaf 2025 uit de Voorjaarsnota 2026 zijn ook in deze begrotingsvoorbereiding verwerkt en bedragen per saldo € 0,1 miljoen voordelig (a.g.v. vrijval kapitaallasten onderwijshuisvesting in dat jaar).

5.Autonoom

Het totale nadeel van de autonome ontwikkelingen bedraagt € 0,4 miljoen, samengevat komt dit neer op:

Begrotingssaldo 2026

Van het voordeel van € 6,6 miljoen in 2026 wordt uw raad voorgesteld een deel in het Structuurfonds te storten (€ 4,95 miljoen). Dit gelet op de majeure opgaven die wij voorzien in het Structuurfonds. Er resulteert een voordelig begrotingssaldo 2026 van € 1,65 miljoen, waarvoor onderstaand drie voorstellen nieuw beleid aan uw raad worden voorgelegd.

Het bedrag van € 4,8 miljoen dat in de begroting 2025 gereserveerd was voor het incidenteel afdekken van een tekort in de begroting 2026 is op basis van de nu gepresenteerde concept-uitkomst begroting 2026 niet langer noodzakelijk. We stellen uw raad voor dit surplus ook te storten in het Structuurfonds.

Nieuw beleid 2026

In de voorjaarsnota gaven wij aan dat de inkomsten die gemeenten ontvangen vanuit het rijk vanaf 2026 gaan dalen. Ondanks dat we hier de afgelopen jaren al zoveel mogelijk rekening mee gehouden hebben in onze meerjarenbegroting zagen we toch vanaf 2026 een vooralsnog beperkt tekort op ons afkomen.

Vanwege dat voorziene financiële meerjarenbeeld zijn we terughoudend geweest met structureel nieuw beleid. Incidenteel is er wel vrije ruimte beschikbaar in de vorm van een surplus op onze algemene reserve. Via de Voorjaarsnota 2026 is een deel hiervan al vanaf 2025 aangewend voor incidenteel nieuw beleid. De overige voorstellen nieuw beleid vanaf 2026 liggen gelijktijdig met deze conceptbegroting 2026 voor.

De voorgenomen structurele en incidentele voorstellen nieuw beleid vanaf 2026 uit de Voorjaarsnota 2026 kunnen volledig aan de conceptbegroting 2026 worden toegevoegd zonder effect op het structurele beeld. Na de verwerking van de twee amendementen die bij de Voorjaarnota 2026 zijn aangenomen, te weten Bijdrage supportershome FC Den Bosch en Budget Second Opinion Complexe projecten, resteert er nog een surplus van zo'n € 5,0 miljoen. We stellen uw raad voor dit surplus ook te storten in het Structuurfonds. Samen met bovengenoemde stortingen is de totale extra incidentele storting in het Structuurfonds € 14,75 miljoen.

Bij de begrotingsvoorbereiding 2026 hebben we drie extra voorstellen aan het voorgenomen nieuw beleid 2026 toegevoegd. Het betreft “Het instellen van een Duurzaamheidsfonds Maatschappelijk Vastgoed”, “De voortzetting van de samenwerking in het kader van JADS” en "Onderzoek mogelijke vervanging Oosttribune Stadion de Vliert". Dit vraagt een extra (incidentele) investering van respectievelijk € 1.150.000 in 2026 en € 500.000 in de jaren 2026 t/m 2030. Deze drie aanvullingen zullen een nadelig effect hebben op het financiële beeld, maar niet in een tekort resulteren.

Voor een volledig overzicht van het nieuw beleid verwijzen wij u naar paragraaf Financiële begroting/Financiële positie/ Nieuw beleid 2026.